Struikrietzanger, nieuwe broedvogel op Texel
6 augustus 2021
Op 3 juni werd er door Laurens Steijn een zingende struikrietzanger in de Eierlandsche Duinen (de Tuintjes, vlakbij de telpost) ontdekt. Ondanks dat de struikrietzanger zich de laatste jaren steeds vaker op Texel laat zien en horen blijft het toch een bijzondere waarneming. De week ervoor werd er ook al één gezien en gehoord in de omgeving van het reddingsbootgebouw.
De vogel van 3 juni zong uitbundig en liet zich regelmatig goed zien. De periode daarna was de vogel vrijwel dagelijks (vooral in de vroege ochtend) goed te zien en te horen. Door grote drukte dit voorjaar had ik zelf 16 juni pas tijd om de vogel te aanschouwen. Met zonsopkomst zong de vogel al volop. Vlak langs het pad. Ook was de vogel periodes niet zichtbaar en hield zich in het dichte struikgewas op. Omdat het voor Nederlandse begrippen uitzonderlijk is dat een zingende vogel zo lang aanwezig is, werd er in vogelaarskringen al gefluisterd dat het mogelijk weleens om een territoriaal mannetje zou kunnen gaan. Dit idee werd versterkt omdat andere vogels ook verjaagd werden.
Struikrietzanger, 16 juni 2021, Eierlandsche Duinen (foto: Marc Plomp).
Filmpje van de zingende struikrietzanger met de karakteristieke zang, 16 juni 2021, Eierlandsche Duinen (film: Marc Plomp).
Het was Diederik Kok die op zaterdag 19 juni voor het eerst, met zekerheid, een tweede vogel in beeld kreeg. Dit was toch wel een hele sterke aanwijzing dat er mogelijk een territorium zou zijn, en wellicht een broedpoging ondernomen ging worden of gaande was. Op 20 juni fotografeerde Eric Menkveld één van de adulte vogels met nestmateriaal, daarmee was een broedpoging zeker.
Adulte struikrietzanger met nestmateriaal, 20 juni 2021 (foto Eric Menkveld).
Vanaf die week werden alle waarnemingen van de vogel onder embargo gehouden (dit in samenspraak met waarneming.nl), zodat de vogel geen last zou krijgen van teveel vogelaars en of fotografen. Het is namelijk heel normaal dat zingende vogels doortrekkers zijn en na een dag of enkele dagen weer verdwijnen (verder doortrekken). Als er geen waarnemingen meer vermeld worden, dan is er voor vogelaars en fotografen ook geen aanleiding meer om te zoeken. Het mannetje was toen ook gestopt met zingen of zong nog nauwelijks. Ook dit is een sterke aanwijzing dat de vogel dus gepaard was. De struikrietzanger is een vogels die zeer lastig te vinden is als deze niet zingt of geen geluid maakt.
Het duurde uiteindelijk vrij lang en pas ergens in juli werden er voor het eerst een volwassen vogel met voer gezien. Zouden er jongen zijn, of werd er alleen een partner gevoerd. Het voeren van jongen werd helaas niet gezien met als gevolg dat de Texelse vogelaars in onwetendheid bleven of er nu jongen waren of niet.
Uiteindelijk duurde het tot begin augustus dat er met zekerheid jongen werden gezien. Op 3 augustus ontdekte Ruud van Beusekom (die deze vogels vanaf het eerste vermoedde vrijwel dagelijks volgde) de eerste uitgevlogen jongen. Op 5 augustus werden er minimaal drie gezien door Jeroen de Bruijn. Dit betekent dat het voor het eerst is dat er in Nederland een succesvol zuiver broedgeval heeft plaatsgevonden van de struikrietzanger. Vanzelfsprekend dus ook een nieuwe broedvogel voor Texel en voor het Nationaal Park Duinen van Texel.
Net uitgevlogen struikrietzanger Eierlandsche Duinen 5-8-2021 (foto: Jeroen de Bruijn)
Net uitgevlogen struikrietzanger Eierlandsche Duinen 5-8-2021 (foto: Jeroen de Bruijn)
Eerder in 1998 heeft er in Nieuwgein (Utrecht) een broedgeval van een struikrietzanger plaatsgevonden, echter die vogel was gepaard met een bosrietzanger. Het broedgeval was toen ook succesvol en er werden toen twee jongen gezien. Er is toen een poging gedaan de jongen te vangen en ringen, helaas is dat niet gelukt. Wel werd de man Struikrietzanger gevangen en geringd. De laatste jaren nemen de waarnemingen van zingende vogels in het voorjaar sterk toe. Ook ten oosten van Nederland neemt het aantal broedende struikrietzangers toe. In Nederland werd pas in 1996 in Limburg de eerst twichbare vogel (ook een zingende vogel) waargenomen, maar inmiddels zijn er al meer dan 100 waarnemingen door geheel Nederland. Echter een zuiver broedgeval werd nog niet gevonden. Een fantastische primeur voor Texel Vogeleiland.
