Review van de Swarovski ATC 17-40×56 minitelescoop.

Begin oktober 2022 was ie er eindelijk. De Swarovski ATC 17-40×56 minitelescoop. Hij werd al vanaf ergens augustus door Swarovski aangekondigd als de kleine en lichte telescoop op het niveau van de grotere ATX serie (hun toptelescoop), met een gewicht van net geen kilogram. Ook kan je uit de marketingcampagne van Swarovski opmaken dat deze telescoop ook uit de hand te gebruiken zou zijn. Nou dat schept verwachtingen. Zoiezo schept een nieuw product van Swarovski verwachtingen, want al jaren staat Swarovski bovenaan de ladder als het gaat om de betere optische producten voor de natuurliefhebber en dan vooral voor de vogelaar.

Begin september kregen we de kans om de telescoop goed uit te proberen. Vanaf begin oktober hebben we permanent een demomodel in het Vogelinformatiecentrum en inmiddels hebben we deze minitelescoop dus stevig getest en kennen we inmiddels ook de mening van vele mensen die er bij ons door gekeken hebben. Hieronder onze bevindingen.

De teleurstellenende bevinding die we willen delen: De telescoop is niet tot slecht verkrijgbaar. Zoals het altijd gaat met nieuwe (populaire) producten van Swarovski is de verkrijgbaarheid weer zwaar teleurstellend. Blijkbaar kunnen ze het in Oosterijk niet zo plannen dat bij de introductie er voldoende exemplaren zijn. De ATC wordt mondjesmaat uitgeleverd. Houdt dus rekening met langere levertijden.  Pas medio 2023 zal de verkrijgbaarheid beter worden.

De eerste echte bevindingen met deze nieuwe minitelescoop zijn bijna allemaal positief. Wellicht komt dat omdat ik er niet zulke hoge verwachtingen van had. Kleine toelichting: Tot nu toe zijn alle minitelescopen (en ik heb er al heel wat gezien) altijd tegenvallend in vergelijking met de grotere (zeg maar full size) telescopen. De noodzakelijke lengte in de opbouw van het optische systeem en het extra licht door een grotere lensdiameter is tot nu toe altijd een must geweest voor goede prestaties. Swarovski is er nu dus in geslaagd om een echt goede minitelescoop te ontwerpen. De lengte is met ruim 25 cm echt klein. Dus ze hebben het voor mekaar om het optische systeem heel kort te maken zonder in te boeten op (rand) scherpte en beeldbreedte. Met de lensdiameter van 56 mm blijft de telescoop ook erg licht. Met 970 gram is de telescoop lichter dan bijvoorbeeld een EL10x50. Dit is dus heel bijzonder en erg prettig.

De eerste indruk uit de doos is verrassend en een beetje ongeloofwaardig. Zo klein. Voor iedereen die een telescoop gewend is, zal moeten wennen aan de verhoudingen en de vorm. De lens is met 56 mm klein en kort. Het oculair is gebaseerd op het oculair van de ATX en is dus dikker dan je zal verwachten waardoor de verhouding een beetje mank gaat met het klassieke beeld van een telescoop. De uitdraaibare eyecup (de ring waar je je oog tegenaan plaatst) is precies dezelfde als de eyecup van de ATX telescopen (dus je kan dezelfde telefoonadapters gebruiken als bij de ATX telescopen). De oculairlens is erg groot qua oppervlakte (zoals bij de ATX), dit geeft een goed kijkcomfort. De eyecup is net als bij alle andere Swarovski producten uitschroefbaar en dus makkelijk te vervangen. Het feit dat deze eyecup makkelijk te verwijderen is, is heel handig bij het schoonmaken van de telescoop.

De zoomring zit direct onder de uitdraaibare eyecup. De ring is licht geribbeld en draaid (zoomt) soepel. Bij een ATX draait de zoomring vaak iets aan de zware kant, dat is bij deze ATC niet het geval. De kleinste vergroting is 17x en de sterkste vergroting is 40x. Is dat genoeg?

Ja en nee. Voor het grootste deel van het gebruik is deze range van 17-40x vergroting echt voldoende. Boven de 40x krijg je sneller last van luchttrillingen en ook de beweging door wind, aanraking van het statief wordt wel erg zichtbaar. Maar er zijn natuurlijk veel telescopen die tot 50, 60, 70x of sterker inzomen. Voor specifiek gebruik is dat handig. Zo is iedere sterkere vergroting bij het aflezen van ringen om de poten van vogels, zeer welkom. Dat kan je net een extra ringaflezing opleveren. Dit geldt ook bij het afspeuren van een groep steltlopers op het wad op grote afstand, dan is een sterkere vergroting dan 40x welkom. Maar aan de andere kant; hoevaak komt het voor dat je tegen jezelf zegt: “nu neem ik m’n telescoop maar even niet mee op deze wandeling of fietstocht”. De reden is vaak de omvang en het gewicht. Die argumenten heb je met de ATC eigenlijk niet meer. Dus je moet de beperking in het zoombereik ook zien in het waarom je gaat kiezen voor een hele kleine telescoop, terwijl er veel grotere telescopen te koop zijn.

Groot voordeel van deze telescoop (ten opzichte van veel grotere telescopen) is dat de kleinste vergroting start op 17x. Ook dit vind ik belangrijk te melden. Met 17x heb je een lekker breed gezichtsveld en vind je de vogel lekker snel. Inzomen is dan snel gedaan.

De scherpstelring zit op de plek waar deze bij alle Swarovski telescopen zit. Gewoon in het midden van de body en de ring loopt geheel rondom de telescoop. De scherpstelring draait heerlijk soepel zoals we ook bij de duurdere versies van dit merk gewend zijn.

Onder de telescoop zit een statiefaansluiting. Deze is geintergreerd in de body. Dit houdt in dat je deze telescoop niet kan kantelen als de telescoop op een statief staat. Dat is wel een nadeel van deze statiefaansluiting. Je moet nu altijd je statief in hoogte verstellen als je met mensen van verschillende lengte op pad bent. Bij een telescoop met statiefgondel waarbij je de telescoop kan kantelen, kan je door de telescoop te kantelen makkelijk de inkijkhoogte verstellen terwijl je object waar je naar kijkt toch in beeld blijft.

De statiefaansluiting bestaat uit een 3/8 schroefdraad met daarin een verloopnippel naar 1/4 en heeft dus beide standaardaansluitingen voor alle mogelijke statieven.

   

In de verpakking is een zogenaamde schaal meegeleverd die je onder je telescoop kan schroeven. Deze schaal is van hard plastic en die bedekt dan circa de helft van de onderzijde. De schaal zorgt ervoor dat de scherpstelring altijd vrij kan draaien als je de telescoop ergens op ligt, bijvoorbeeld op een rijstzak of op een jas. Op deze manier kan je dan toch makkelijk scherpstellen.

Als je de schaal onder je telescoop monteer moet je de verloopnippel van de statiefaansluiting uit de telescoop draaien om daarna de schaal eronder te schroeven. De schroef waarmee de schaal onder je telescoop zit heeft ook weer een statiefaansluiting. Dit is de standaard 1/4 aansluiting. Het effect is wel dat het oppervlak waarmee je telescoop dan op een statief staat weer iets kleiner is. Je kan de telescoop daardoor niet muurvast op een statief (plaatje) zetten.

De schaal zou volgens Swarovski ook dienst moeten doen als je de telescoop uit de hand wil gebruiken. Ook dan voorkomt de schaal dat met scherpstellen de scherpstelring steeds vastloop in je handpalm. In de praktijk werkt dit wel, maar je kan de scherpstelring nu niet meer helemaal ronddraaien zonder steeds los te moeten laten en over te pakken. Persoonlijk vind ik het scherpstellen met de schaal niet prettig. Door de manier van scherpstellen beweeg je ook meer.

Over het uit de hand gebruiken kan ik eigenlijk heel kort zijn. Voor snel even kort kijken wat er in een topje van een boom zit, prima. Maar details bekijken aan een vogel, niet te doen. Dit zal een beetje van persoon tot persoon verschillen maar een vergroting van minimaal 17x hou je gewoonweg niet stil uit de hand. Wellicht een verrassing, de ATC (schuine inkijk) kan je stiller houden dan de STC (rechte inkijk). Bij de rechte inkijk hou je de telescoop met twee handen achterelkaar vast. Dit geeft altijd een houding die slecht stil te houden is. Bij de schuine inkijk kan je beide handen bijelkaar houden en de telescoop er als het ware inleggen terwijl je met je hoofd naar beneden door het oculair kijkt. Hierdoor kan je je armen meer tegen je lichaam drukken waardoor je meer stabiliteit krijgt. Maar echt details bekijken uit de hand vind ik niet mogelijk. Dus ook deze minitelescoop moet gewoon op het statief.

Tip: Haal dan de schaal eraf waardoor de telescoop beter op een statief past en stabieler staat.

Als je de telescoop voor het eerst op het statief hebt en je kijkt erdoor dat is het beeld (bij goed licht) adembenemend. De 17x is een hele prettige vergroting om de vogel snel te vinden. Je hebt een mooie combi van overzicht en toch een sterke vergroting (2x zo sterk als de gemiddelde verrekijker). Als je de vogel goed in beeld hebt kan je makkelijk inzoomen tot een maximum van 40x. Het beeld blijft dan verrassend goed en scherp. Eigenlijk is het beeld zo goed als vergelijkbaar als van de ATX serie (ongeacht de diameter). Dit is een groot compliment voor deze kleine telescoop. Echter dit geschreven hebbende moet ik zeggen dat dit bij perfect licht geldt.

De randen van het beeld zijn mooi scherp en je hebt zowel zonder bril als met bril een goed overzicht. Voor de brildragers is het beeld niet veel smaller dan voor mensen die geen bril dragen. De kleur van het beeld is heel neutraal. Eigenlijk gewoon kleurecht.

Met de prijs van circa 2.200 euro kan je je nu afvragen waarom zou je nog een ATS65 of een ATX65 kopen. De eerste is net zo duur maar zwaarder en groter en de tweede is veel duurder en zwaarder en groter. Toch zie je bij slecht licht de beperkingen van het ATC ontwerp. Door de korte bouw en de kleine lensdiameter krijgt de ATC het moeilijk onder matige en slechte lichtomstandigheden. Dan heb ik het niet over bewolkt weer, maar vooral het late licht aan de randen van de dag. Het beeld blijft nog steeds mooi, maar onder die omstandigheden moet de ATC zijn meerdere erkennen in een ATS of ATX telescoop. Met de 65 mm versies is het verschil niet heel groot maar wel zichtbaar aanwezig. De beide 65 mm modellen zijn met minder licht zichtbaar scherper. Met de ATX85 en ATS80 is het verschil nog groter. Kijk je eerst door de ATC (met slecht licht) dan heb je een mooi beeld. Kijk je dan direct door een ATS80 of ATX85 dan schrik je hoeveel scherper het kan. Dan zie je opeens de positieve invloed van een grote lensdiameter.

Deze ervaring hebbende blijf ik overall heel positief over de ATC minitelescoop. Het blijft ook met kop en schouders de mooiste minitelescoop die ik gezien heb en waar ik door gekeken heb. Echter je koopt deze minitelescoop met een specifiek doel. Gewicht en omvang moeten bepalend zijn. Zijn die dat niet, dan kan je beter een ATX65, 85 of groter kopen want optisch heb je dan een betere telescoop. Maar is gewicht en omvang, om welke reden dan ook, wel een belangrijke factor, dan is de ATC telescoop verrassend goed, zo niet de beste in dit segment.

Tot nu toe heb ik in deze review de ATC alleen maar vergeleken met de toptelescopen van Swarovski zelf. Dan kom ik tot bovenstaande conclusie. We hebben de telescoop natuurlijk ook vergeleken met andere “full size” telescopen. Dan zie je dat telescopen boven de 2.500 euro met slecht licht een scherper beeld geven dan de ATC. In de prijscatagorie onder de 2.500 euro vind ik dat je de ATC altijd in je koopkeuze moet betrekken, want er zijn tussen de 1.000 euro en 2.500 euro heel veel telescopen op de markt, maar er zijn er maar weinig die een directe vergelijking met de ATC aankunnen.

Deze minitelescoop is er in twee uitvoeringen. De ATC (schuine inkijk) die in het groen en burnt orange geleverd wordt en in de STC (rechte inkijk) uitvoering die alleen in het groen geleverd wordt. Bij de telescoop wordt een draagriem een oculairdop en een lensdop geleverd. Leuk is dat je de lensdop in de oculairdop kunt klikken zodat je deze niet verliest want de oculairdop zit vast aan de body. Ook wordt er een schaal voor onder de telescoop bijgeleverd. Vooralsnog is er voor deze telescoop geen stay-on-case leverbaar.

De telescoop is 100% waterdicht en gasgevuld.

Conclusie.

De Swarovski ATC 17-40×56 minitelescoop is een uitmuntende telescoop voor een bepaalde doelgroep waarbij gewicht en omvang belangrijk zijn. Dit is een telescoop waarbij je nooit meer een excuus hebt om hem thuis te laten (of in de auto te laten). Qua omvang kan hij altijd mee en qua gewicht zal hij geen spelbreker zijn. Let wel op, de ATC komt het beste tot zijn recht op een statief. Een monopod is een mooi alternatief als alles heel licht en compact moet. Natuurlijk is de ATC best even snel uit de hand te richten op een vogel, dit kan tijdens een wandeling handig zijn, maar verwacht niet dat je dan alle kleinste detail kan zien. Vanaf een statief kan dat makkelijk.

De telescoop kan niet kantelen als deze op statief staat en de statiefaansluiting is niet heel groot, hierdoor draait de telescoop relatief snel los van de statiefkop of het statiefplaatje.

Verder maakt Swarovski haar verwachtingen weer eens geheel waar, alleen wat mij betreft is hun marketing dat dit een telescoop is om uit de hand te gebruiken veel te optimistisch.

De telescoop is beperkt leverbaar, hou rekening met levertijden.

Bestellen via onze webwinkel, klik dan hier. 

Specificaties:

Vergroting	17-40 x
Objectiefdiameter	56 mm
Uittredepupil	3,4 – 1,4 mm
Geschikt voor brildrager/eyerelief	20 mm
Beeldveld (op 1000 meter afstand)	62-34 meter
Kortste scherpstelafstand	3,4 meter
Lichttransmissie	88%
Gewicht	970 gram (980 voor de STC)
Afmetingen ATC	258 mm x 65 mm x 142 mm
Afmetingen STC	285 mm x 65 mm x 66 mm
Statiefaansluiting	1/4 en 3/8